Fenoui
Foeniculum vulgare subsp. vulgare
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Noms en français : Fenouil, Fenouil commun.
Descripcioun :Lou fenoui, es uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo e lis ermas. Se recounèis à si flour jauno e au goust anisa de si flour, fueio o grano. Coumpara pamens emé lis àutris Apiaceae di flour jauno, s'avès pòu de vous engana.
Usanço :Se manjon li jóuini fueio, forço goustouso, en ensalado. Li cambo e li fueio se meton dins lou bouto-à-couiro. Li grano soun bono coume assabourin. Ajudo à lucha contro lou gounflige (carminativo). Pèr acò bouta à macera li flour dins l'aigardènt quàuqui semano, ço que dounara la "fenouieto". Se pren pèr digeri e "acò fai petia" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se pòu prendre peréu en tisano pèr lis enfant.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Ermas
- Camin
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare subsp. vulgare Mill., 1768
Gruas
Cytisus scoparius
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Genèst.
Nom en français : Genêt à balais.
Descripcioun :Aquéu genèst, proun coumun en Éuroupo e en Franço, se vèi gaire au nostre, aleva en auto Prouvènço ounte pòu èstre aboundant. I'agrado li relarg sènso cauquié, pamens se vèi quàsi pas en Prouvènço séusouso ounte èi remplaça pèr l'argèiras, Cytisus spinosus. Lou gruas ié sèmblo, pamens à ges d'espino e si tijo an soulamen 5 costo. Li dòusso, un cop maduro, soun negrasso e peludo.
Usanço :Lou gruas, dins li relarg ounte trachis, servié à faire d'escoubo. Se manjo pas que caup d'alcalouïde dangerous. Li flour soun diuretico e, richo en flavounouïde, soun bono pèr la circulacioun dóu sang. La spartehino caupudo dins li ramo a d'ùni prouprieta cardiaco e abourtivo.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cytisus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Champino
- Ermas
- Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuroupenco
Ref. sc. : Cytisus scoparius (L.) Link , 1822
(= Sarothamnus scoparius (L.) Wimm. ex W.D.J.Koch )